Mensgericht veranderen
Wat is de essentie van mensgericht veranderen?
Veranderen is mensenwerk. De aanleiding tot verandering mag dan vooral te maken hebben met de organisatie, de uitvoering van die veranderingen gebeurt door mensen.
En die mensen gaan daarbij door een emotioneel proces. Veranderen is immers het loslaten van oude gewoontes en het wennen aan nieuwe gewoontes. Dat gaat gepaard met veel interactie met anderen en met de nodige gevoelens en emoties. Veranderen is daarom geen rationeel proces, maar een emotioneel en sociaal proces. Hoe kun je dit veranderproces dan begeleiden? Met mensgericht veranderen!
A. Focus op mensen
Aandacht geven aan dat sociale en emotionele proces, daar gaat het om. Focussen op mensen en niet op maatregelen. Niet eerst een proces bedenken (rationeel) en daar dan mensen bij betrekken. Nee, eerst mensen betrekken (emotioneel) en daarna samen (sociaal) een veranderproces ontwikkelen.
Met ‘mensen’ bedoelen we iedereen, die bij de verandering betrokken is. Niet alleen medewerkers, maar ook leidinggevenden, op alle niveaus. Want als medewerkers hun manier van werken moeten aanpassen, dan zal de manier van aansturen door hun leidinggevenden ook moeten veranderen.
B. Geef mensen invloed
De essentie van mensgericht veranderen is dat mensen mede-invloed krijgen. Op het veranderproces en op de maatregelen die nuttig zijn voor de gewenste verandering. Vanuit de overtuiging, dat betrokkenen zelf voldoende kennis en creativiteit hebben om te bepalen hoe hun werk het beste kan veranderen.
Al die betrokkenen hebben verschillende visies, meningen en ideeën. De ervaring leert, dat veranderprocessen veel succesvoller worden, als die meningen en visies geïnventariseerd en serieus genomen worden. Dan ontstaat er een positieve dynamiek en dat vormt het vliegwiel van blijvende verandering.
Veranderstrategie
Mensgericht veranderen komt voort uit de overtuiging dat niemand, ook het management niet, de hele organisatie kent en ‘het hele plaatje overziet’. Uit de overtuiging dat de creativiteit van alle betrokkenen nodig is om goede veranderingen tot stand te brengen. Het is dus een visie op de organisatie en op veranderen. Het is een veranderstrategie.
De mensgerichte veranderstrategie onderscheidt zich van de maatregelgerichte veranderstrategie. In die laatste strategie is de visie van het management dominant en worden mensen vooral gezien als diegenen, die de visie van het management moeten uitvoeren.
Naast een veranderstrategie kiezen de initiatoren van verandering (dat is meestal het senior management) ook voor een veranderaanpak. Er worden vijf verschillende veranderaanpakken onderscheiden (planmatig, onderhandelend, lerend, stimulerend, ontdekkend). Die worden vaak aangeduid met een kleur, respectievelijk blauw, geel, groen, rood en wit. Een mensgerichte veranderstrategie kan gecombineerd worden met elke veranderaanpak.
Mensgericht veranderen genereert positieve energie
Mensgericht veranderen genereert positieve energie. Altijd. In succesvolle verandertrajecten is deze mensgerichte aanpak dan ook steevast herkenbaar. Internationaal bekende methodes als Lean Management, Appreciative Inquiry, Theory U en ADKAR zijn er volledig op gebaseerd. We hebben een aantal praktijkvoorbeelden verzameld, waarin je de kracht van mensgericht veranderen terugziet.
Mensgericht veranderen – de toepassing
Mensgericht verandermanagement gaat, in tegenstelling tot traditioneel verandermanagement, veel dieper in op de betrokkenen en hun visies. Bij mensgericht veranderen is contact leggen dus belangrijk, luisteren, het begrijpen van meningen en emoties en het organiseren van een goede samenwerking tussen mensen. Ook als ze andere meningen hebben over de verandering. Mensgericht veranderen gaat ervan uit, dat iedereen van waarde is, ideeën heeft, kan meedenken en kan meebeslissen.
Mensgericht veranderen is maatwerk leveren. Geen mens is namelijk gelijk. En geen situatie is hetzelfde. Die verschillen worden juist gewaardeerd. En gebruikt als hefboom van verandering.
Dat vraagt om kennis van het gedrag van mensen en van de onderstroom in een organisatie. Het vraagt de vaardigheid om constructief te zoeken naar win-win situaties. En de vaardigheid om mensen te helpen nieuwe situaties mogelijk te maken, ook als ze daar in eerste instantie niet enthousiast over zijn.
Mensgericht verandermanagement vraagt ook om zelfinzicht. In je eigen sterke en minder sterke kanten, je eigen manier van denken en handelen. Dat zelfinzicht helpt je een eigen stijl te ontwikkelen. Werken vanuit je natuurlijke stijl betekent werken vanuit je hart. En dat blijft niet onopgemerkt. Het geeft anderen vertrouwen. En dat is van grote meerwaarde als je mensen wilt helpen te veranderen.
Mensgericht verandermanagement in de praktijk
Wat doe je dan concreet in de praktijk? Dat zijn de volgende 3 acties:
a. Naar betrokkenen toe gaan om te luisteren en te waarderen.
b. Verschillende visies en meningen ophalen en die met elkaar verbinden tot een gezamenlijk toekomstbeeld.
c. Samen maatregelen en een veranderproces bedenken, uitproberen en aanpassen.
Dat levert altijd, in elke organisatie en elke situatie, een ongelooflijke hoeveelheid positieve energie op. En dat is de motor voor blijvende verandering.
Mensgericht veranderen maakt veranderen aantrekkelijk en inspirerend!